اقتصاد دیجیتالی، درگاهی برای فرار از بحران بیكاری
می هاست: فضای مجازی بعنوان بستر اصلی اقتصاد دیجیتالی دیگر از حالت یك فضای سرگرم كننده یا صرفا ارتباطی خارج شده است. حالا بخش قابل توجهی از كسب و كارهای جدید كه میزان قابل توجهی از حجم گردش مالی را هم به خود مختص كرده است، در این فضای مجازی انجام می گردد. فضای مجازی به تناسب همین قابلیت جذب سرمایه ای كه دارد برای جذب اشتغال هم گزینه بسیار جالبی به نظر می رسد.
به گزارش می هاست به نقل از ایسنا، واقعیت این است كه تحولات تكنولوژیكی روز به روز به همه حوزه های سنتی تر رسوخ پیدا می كند و ماهیت سازوكاری آنها را تغییر می دهد. اقتصاد یكی از این حوزه هاست كه به تازگی و با پیشرفت فناوریهای اطلاعاتی و ارتباطاتی در همه شاخه های بانكداری، تجارت، صنعت، اشتغال و... از این فناوری ها تاثیر پذیرفته است. فضای مجازی خود حالا علاوه بر تاثیرهایی كه بر اقتصاد گذاشته اساسا تبدیل به شاخه ای جدید از اقتصاد با عنوان "اقتصاد دیجیتال" شده است.
فضای برای جهش در اقتصاد دیجیتال مساعد است
در این باره یك كارشناس حوزه بانكداری الكترونیك، با بیان این كه فناوری اطلاعات و ارتباطات توانسته است صورت اقتصادی دنیا را متحول كند، اظهار نمود: این تحول یكی به صورت تولید خدمات و محصولاتی است كه از قبل وجود نداشته است و دیگری هم به صورت بازآفرینی خدماتی است كه از قبل وجود داشته است.
ایمان اسلامیان ادامه داد: امروزه بانك ها، بیمه ها و بورس با روی كار آمدن فناوری های اطلاعاتی و ارتباطاتی دچار تحولی شگرف شده اند و به سمت اقتصاد دیجیتال حركت كرده اند كه این اتفاق بزرگ به صورت خیلی محسوسی بر روی تولید داخلی كشورها تاثیر گذاشته است.
كشورهای سنگاپور و كره جنوبی از آن دسته كشورهایی هستند كه در فضای اقتصاد دیجیتال پیشرفت جهشی داشته اند. این كشورها با فراهم آوردن زیرساخت های دیجیتالی موجبات رشد اقتصادی را در كشور خود فراهم نموده اند. در كشور ما هم البته تحركاتی صورت گرفته كه یك نمونه از آن تولید تاكسی های اینترنتی است كه برپایه نمونه مشابه آمریكایی خود بوجود آمده است. اقتصاد دیجیتالی مفهوم نسبتا جدیدی است كه با گسترش فناوری اطلاعات و بكارگیری آن در جوامع در حال تكامل است.
درآمدد چندبرابری "اقتصاد دیجیتال" نسبت به "اقتصاد نفتی"
بحث نوپای "اقتصاد دیجیتال" حالا تا آنجا بالا گرفته كه حتی به لحاظ درآمدی از حوزه های مربوط به انرژی پردرآمدتر شده است. شركت های فعال در حوزه فعالیت های مربوط به فناوری اطلاعات همچون گوگل، مایكروسافت و آمازون حالا درآمدی بالاتر از مجموع درآمدهای نفتی در كل دنیا دارند. این مورد اهمیت توجه به حوزه فناوری اطلاعات را در اقتصاد كشور مشخص می كند به خصوص كه ما داعیه افزایش درآمدهای غیرنفتی را در كشور داریم.
در این باره ناصرعلی سعادت با اشاره به مباحث مطرح شده در مورد كاهش وابستگی كشور به درآمدهای نفتی، اظهار نمود: زمانی سیاست گذاران ما به سمت برجسته تر كردن كشاورزی و حتی صنایع خودروسازی در اقتصاد رفتند، اما موفقیت چندانی حاصل نشد. در عوض اگر بتوانیم صنعتی را در كشور معرفی نماییم كه از نظر استعدادی و حجم نیروی جوان و فارغ التحصیلان بتواند در كشور رشد پیدا كند و جایگزینی برای درآمدهای نفتی تولید كند آن حوزه، حوزه ارتباطات و فناوری اطلاعات خواهد بود.
رییس سازمان نظام صنفی كامپیوتری كشور با اشاره به برخی آمارهای جهانی در مورد درآمد شركت های در رابطه با فناوری اطلاعات، بیان كرد: درآمد شركت های فعال در بازار فناوری اطلاعات و ارتباطات در سراسر جهان حدود ۲. ۵ برابر كل فروش نفت جهان در یك سال بوده است كه این اهمیت اقتصادی صنعت ارتباطات و فناوری اطلاعات را در دنیا نشان داده است. صنعتی كه روز به روز به اهمیت آن هم افزوده می گردد.
اقتصاد دیجیتال بدون حضور جوانان محقق نمی شوند
یكی از قالب های مهم تحقق اقتصاد دیجیتال در كشور توجه به حوزه كسب و كارهای نوپاست به خصوص كه در كشور ما بیكاری هم مساله ای مهم و قابل توجه است، توجه به این حوزه می تواند در حل نسبی مشكل بیكاری هم در حد و اندازه خود موثر باشد. توجه لزوما به معنای حمایت دولتی از این كسب و كارها نیست بلكه مهمتر از آن رفع موانع قانونی و مقرراتی از سر راه آنها است.
رضا باقری اصل – معاون دولت الكترونیك سازمان فناوری اطلاعات - در گفت وگو با ایسنا درباره نقش كسب وكارهای اینترنتی در رونق اقتصاد دیجیتال می گوید: بحث دیجیتال كه یكی از زیربناهای اصلی توسعه اقتصاد دیجیتالی است، بخش عمده ای از آن توسط فعالیت های بخش خصوصی شكل می گیرد، در واقع اما بازیگران اصلی رونق این حوزه جوانان تحصیلكرده ای هستند كه در این حوزه ها كسب دانش كرده و فعالیت خویش را شروع كرده اند.
وی با بیان این كه ما تحقق اقتصاد دیجیتال را بدون حضور جوانان تحصیلكرده شاهد نخواهیم بود، افزود: تمام كشورهای پیشرو در زمینه اقتصاد دیجیتال، توسعه خویش را بر توسعه مهارت های دیجیتالی و مدیریت دیجیتالی بنا كرده اند. كشور ایران هم به واسطه علاقه مندی جوانان به این حوزه ها و همینطور شاید فاصله بسیاری كه در دیگر صنایع با كشورهای توسعه یافته داریم فارغ التحصیلان زیادی را در حوزه های مربوط به ICT داشته ایم.
معاون دولت الكترونیك سازمان فناوری اطلاعات با تاكید بر این كه در حوزه نیروهای انسانی ظرفیت ویژه ای را در حوزه های دیجیتالی در كشور داریم، اظهار نمود: در مورد زیرساخت های حقوقی و فرهنگی مربوط به كسب وكارهای دیجیتالی مشكلاتی داریم كه باید حل شوند كه اگر حل شوند می توانند تحولاتی جدی را در حوزه ICT در كشور به وجود بیاورند.
یك كارشناس هم با بیان این كه مدلهای كسب وكار در كشور در حال تغییر است، اظهار نمود: نمود این تغییر در جامعه ما در ظهور شركت های بزرگ تاكسی های اینترنتی و فروشگاه های اینترنتی دیده می گردد كه از قضا تراكنش مالی بسیار بالایی هم دارند و از خیلی از كسب وكارهای قدیمی هم نوع خود پیشی گرفته اند.
محمدرضا عالیان با بیان این كه دولت می تواند تنها نقش نظارتی در حوزه كسب وكارهای اینترنتی و اقتصاد دیجیتال داشته باشد، افزود: اما در این حوزه مسئولان دولتی وارد فضای اجرایی شده اند در صورتی كه رییس سازمان نظام صنفی كامپیوتری كشور، حكم اش را از رییس جمهوری می گیرد و این اهمیت بخش خصوصی را نشان داده است كه در اندازه یك وزیر اهمیت دارد. قوانین پولی و بانكی باید به سمتی می رود كه بتواند شرایط را برای تبادل مالی با استفاده از ارزهای دیجیتالی را تسهیل كند، چون كه این ارزها برای توسعه تبادلات و كسب وكارهای اینترنتی بسیار كاربردی خواهند بود.
نگاه ویژه دولت به فضای مجازی برای رفع بیكاری
همچنین ابوالحسن فیروزآبادی - رئیس مركز ملی فضای مجازی - با اشاره به اینكه رییس جمهوری نگاه ویژه ای به ایجاد اشتغال با استفاده از فضای مجازی دارد، خاطرنشان كرد: اشتغال در فضای مجازی با سرمایه گذاری كمتری تولید می گردد و بنابراین مركز توجه دولت قرار گرفته است و مطالعات گسترده ای انجام گرفته تا در ساختار شورای عالی و مركز ملی فضای مجازی هم به اقتصاد دیجیتال به طور ویژه پرداخته شود.
دبیر شورای عالی فضای مجازی ادامه داد: بانك مركزی و شركت خدمات انفورماتیك می توانند در تسریع در تنظیم سیاستها و مصوبات حوزه اقتصاد دیجیتال و جمع بندی مباحث مربوطه در كنار مركز ملی فضای مجازی قرار گیرند.
فیروزآبادی به ظهور فین تك ها و برخی مباحث جدید پولی و مالی در دنیا همچون پول های رمزی اشاره نمود و بیان كرد: مركز ملی فضای مجازی و بانك مركزی می توانند در زمینه مطالعه و رصد تحولات ملی و بین المللی، نحوه تعامل با فین تك ها، سیاستگذاری ها، مباحث حقوقی، بهره برداری از فرصت های فضای مجازی و پیشبرد پروژه های كلان كشور در كنار یكدیگر قرار گیرند.
با این حال فضای مجازی همانطور كه در تولید مشاغل كاملا جدید و متفاوت از گذشته موفق بوده است، در تضعیف برخی مشاغل سنتی هم نقش داشته است. خیلی از همین فروشگاه های اینترنتی توانسته اند جای فروشگاه های اینترنتی و مشاغل خرد و پایه ای كه قبلا رونق داشته اند را بگیرند. اما این به خودی خود تهدید به حساب نمی آید بلكه تهدید زمانی است كه از ظرفیت مثبت تولید اشتغال توسط فضای مجازی بهترین استفاده ممكن را نبریم.
تثبیت اشتغال با دادن آموزش به شهروندان
فضای مجازی بعنوان بستر اصلی اقتصاد دیجیتالی دیگر از حالت یك فضای سرگرم كننده یا صرفا ارتباطاتی خارج شده است. بخش قابل توجهی از كسب و كارهای جدید كه میزان قابل توجهی از حجم گردش مالی را هم به خود مختص كرده است حالا در این فضای مجازی انجام می گیرد؛ فضای مجازی به تناسب همین قابلیت جذب سرمایه ای كه دارد برای جذب اشتغال هم گزینه بسیار جالبی به نظر می رسد.
اساسا درباره تاثیر فناوری اطلاعات بر اشتغال دو نگرش وجود دارد؛ نگرش اول به ایجاد مشاغل جدید در عرصه فناوری اطلاعات توجه دارد و تولید مشاغل در این حوزه را نوید بخش رشد اشتغال می داند. برپایه این دیدگاه فناوری اطلاعات زمینه ساز تولید فرصت های شغلی جدیدی خواهد بود كه بر نرخ اشتغال می افزاید. نگرش دوم هم كه ارتقای نقش ماشین ها و سیستم های كامپیوتری در كسب وكار را مطرح می كند معتقد می باشد كه چنین حركتی حذف تدریجی جایگاه انسان در مشاغل موجود و در نتیجه كاهش فرصت های شغلی را به دنبال دارد.
اما وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در پاسخ به سوال ایسنا در مورد مساله بودن یا نبودن تولید اشتغال برای دولت در طرح بزرگ حركت به سمت اقتصاد دیجیتال پاسخ داده بود: سوددهی طرح های اقتصادی و اقتصاد دیجیتال با تولید اشتغال رابطه مستقیم دارد. در بحث كلان با از جنسی از اشتغال (سنتی) به جنس دیگر (نوین) تغییراتی داریم. ما نمی توانیم جامعه را عقب نگه داریم بلكه باید از امكانات هوشمند نسل جدید هم استفاده نماییم. اما باید با فكر به این مقوله وارد شویم تا همین افرادی كه در مشاغل سنتی هستند را توانمند نماییم تا در اقتصاد دیجیتال هم نقش داشته باشند.
آذری جهرمی ادامه داد: اشتغال در فضای جدید را می توان با آموزش به بخش های مختلف تثبیت كرد. به این صورت كه كسانی بیایند و در این عرصه فعالیت كنند كه خودشان صاحب فن و كسب و كاری در حوزه سنتی هستند.
او همینطور در جایی دیگر اظهار كرده بود: پروژه ای با همكاری وزارت تعاون، كار و رفاه اجتماعی تحت عنوان "طرح تكاپو" طراحی شده است كه در آن مكانیزم های رشد خلاقیت های جوانان و دانشجویان در نظر گرفته شده است كه در سفر اخیر خود به استان سیستان و بلوچستان در آن استان مركز توسعه كسب وكارهای نوپا را راه اندازی كرده كه در آن مشاوره هایی را به جوانان جویای كار داده می گردد.
اقتصاد دیجیتالی؛ بستری برای اشتغال تحصیل كرده ها
برخی كارشناسان با عرضه تعریفی از اقتصاد دیجیتالی به اهمیت استارت آپ ها در تحقق این مفهوم در اقتصاد كشور اقدامات وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات را در این حوزه به تنهایی كافی نمیدانند.
آنها اقتصاد دیجیتالی را استفاده از پلتفرم های دیجیتال مانند سایت ها، اپلیكیشن ها و شبكه های مجازی در فضای فعالیت اقتصادی تعریف كرده و معتقدند فعالیت هایی چون پرداخت های روزمره و تراكنش ها كه به صورت ناخودآگاه در فضایی غیر از فضای سنتی اتفاق می افتد از نمودهای عینی مفهوم اقتصاد دیجیتال در كشور است؛ امروزه خیلی از شركت های بزرگ با سرمایه بزرگ اقتصادی در حیطه فناوری اطلاعات قرار گرفته اند كه اهمیت هرچه بیشتر حوزه دیجیتالی را در اقتصاد جهانی نشان داده است.
در این باره به نظر میرسد اقدامات وزارت ارتباطات در حوزه تضمین افزایش سرعت بعنوان یك زیرساخت جدی در این حوزه قابل تقدیر است اما كافی نیست. برای توسعه اقتصاد دیجیتال در كشور باید به استارت آپ ها و به خصوص تجارت الكترونیكی توجه كرد چراكه این مقوله بسیار می تواند در تولید بسترهای اقتصادی هماهنگ با فناوری اطلاعات موثر باشد؛ از اقدامات اثرگذار در این حوزه تضمین حمایت های قانونی و یا حداقل برداشتن موانع مقرراتی از پیش روی این كسب و كارهاست.
گفتنی است اقتصاد دیجیتالی كه در مواردی اقتصاد اینترنتی، اقتصاد نوینی یا اقتصاد شبكه ای هم نامیده می شود، اقتصادی می باشد كه بر پایه فناوری های دیجیتال شامل شبكه های ارتباط دیجیتالی (اینترنت و دیگر شبكه های ارزشی افزوده) كامپیوتر ها، نرم افزار و دیگر فناوری های اطلاعاتی مرتبط استوار است.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب